IT-kwetsbaarheden: de stille dreiging voor jouw bedrijf
- Marc Berrie
- Jun 25
- 5 min read
Updated: Jul 3
IT-kwetsbaarheden zijn zwakke plekken in jouw systemen, software en configuraties die hackers kunnen misbruiken. Voor het MKB vormen ze een aanzienlijk risico, omdat ze ongeautoriseerde toegang tot gevoelige data en bedrijfsprocessen kunnen bieden. In deze blog leggen we uit wat kwetsbaarheden precies zijn, waarom ze zo gevaarlijk zijn en hoe je ze kunt herkennen.
Wat zijn IT-kwetsbaarheden?
Een IT-kwetsbaarheid kan verschillende vormen aannemen. Het kan een zwakke plek zijn in een systeem, netwerk, software of de configuratie daarvan. Denk bijvoorbeeld aan het niet (op tijd) updaten van besturingssystemen en gebruikte software, zoals je webbrowser of het programma waarmee je e-mails verstuurt en ontvangt.
Veel organisaties zijn zich hier niet van bewust en beschikken vaak niet over de juiste tools of kennis om hier goed inzicht in te krijgen. Dit maakt kwetsbaarheden tot een sluipende bedreiging. Wanneer een hacker of kwaadwillende misbruik maakt van zo’n kwetsbaarheid en toegang krijgt tot jouw bedrijfsapparaten of netwerk, kunnen de gevolgen ernstig zijn.
Soorten kwetsbaarheden
Er bestaan veel verschillende soorten kwetsbaarheden binnen een IT-omgeving. Hieronder beschrijven we enkele veelvoorkomende voorbeelden:
Verouderde software
In veel organisaties draait het dagelijks werk om het maken van documenten, het delen van spreadsheets en het koppelen van systemen om processen te automatiseren.
Hoewel deze software onmisbaar is, kunnen verouderde versies kwetsbaarheden bevatten. Dit vergroot het risico op datalekken en kan zelfs cybercriminelen de mogelijkheid geven om volledige toegang te krijgen tot jouw bedrijfsnetwerken en systemen.
Regelmatige updates en het tijdig vervangen van verouderde software zijn daarom cruciaal om jouw organisatie te beschermen.
Verouderde besturingsysteem
Of je nu Windows, Mac of Linux gebruikt, verouderde besturingssystemen bevatten vaak kwetsbaarheden. Wanneer medewerkers hun systemen niet tijdig updaten, worden deze kwetsbaar en een gemakkelijk doelwit voor hackers.
Een actueel voorbeeld is dat Windows 10 vanaf 14 oktober 2025 niet meer wordt ondersteund door Microsoft. Dit betekent dat er na die datum geen beveiligingsupdates meer beschikbaar zijn, wat aanzienlijke risico’s met zich meebrengt voor organisaties die niet overstappen op Windows 11. Meer hierover lees je in het officiële Microsoft-artikel.
Onveilige configuraties
In de vorige hoofdstukken spraken we over verouderde software en besturingssystemen, maar een goede configuratie is minstens zo belangrijk. Standaardinstellingen of verkeerd geconfigureerde systemen en software kunnen namelijk ook grote kwetsbaarheden veroorzaken.
Het aanschaffen van nieuwe laptops, mobiele telefoons of servers betekent niet automatisch dat ze veilig zijn ingericht. In de praktijk zijn vaak tientallen tot honderden aanpassingen per apparaat nodig om ze goed en veilig te configureren. Vooral voor het MKB, met tientallen verschillende apparaten, kan dit een flinke uitdaging zijn.
Waarom zijn kwetsbaarheden gevaarlijk voor jouw bedrijf?
Je kunt een kwetsbaarheid vergelijken met het open laten staan van de voor- of achterdeur van je bedrijfspand. Het biedt cybercriminelen een (in)directe ingang tot je netwerk en systemen. Via deze zwakke plekken kunnen ze binnendringen, schade aanrichten of gevoelige gegevens van jou, je klanten of partners stelen. Zelfs één onopgemerkte kwetsbaarheid kan grote gevolgen hebben voor de continuïteit en reputatie van je organisatie.
Bekijk deze YouTube-video waarin Rijkswaterstaat duidelijk uitlegt waarom cybersecurity cruciaal is voor de bescherming van Nederland tegen digitale dreigingen:
Risico’s voor het MKB
De risico’s van kwetsbaarheden verschillen per sector en hangen af van de aard van je werkzaamheden en de (gevoelige) gegevens waarmee je werkt. Voor veel MKB-organisaties liggen de grootste risico’s op het gebied van financiële schade, verlies van privacygevoelige informatie en reputatieschade. Juist omdat veel kleinere bedrijven minder middelen hebben om incidenten op te vangen, kunnen de gevolgen extra zwaar zijn.
De impact van het misbruik van kwetsbaarheden
Zoals voorheen benoemd kunnen de gevolgen van het misbruik maken van een kwetsbaarheid binnen jouw organisatie gevolgen hebben, hieronder hebben wij een aantal voorbeelden met praktische voorbeelden die in Nederland zijn voorgekomen.
Datalekken
Een datalek kan ontstaan wanneer een cybercrimineel bewust misbruik maakt van een kwetsbaarheid, maar ook wanneer een interne medewerker per ongeluk gevoelige informatie blootstelt. In beide gevallen kunnen vertrouwelijke gegevens, zoals persoonsgegevens van klanten of medewerkers, openbaar worden — met mogelijk ernstige gevolgen.
Stel je voor dat de persoonsgegevens van jouw klanten, zoals adressen of BSN-nummers, op straat komen te liggen. Cybercriminelen kunnen deze informatie gebruiken voor identiteitsfraude of gerichte phishingaanvallen.
Een recent voorbeeld hiervan vond plaats in 2024 bij de Gemeente Eindhoven. Tijdens een interne steekproef bleek dat bepaalde bestanden, die onbeveiligd waren opgeslagen, voor alle ambtenaren toegankelijk waren. In deze bestanden stonden ruim 200.000 BSN-nummers van inwoners van Eindhoven. Meer hierover lees je in het volledige artikel op Security.nl
Bedrijfsstilstand
Wanneer cybercriminelen misbruik maken van kwetsbaarheden in je systemen, kan je hele organisatie tot stilstand komen. Belangrijke of centrale IT-systemen kunnen worden platgelegd, waardoor kritische bedrijfsprocessen niet meer functioneren. Pas wanneer deze systemen zijn hersteld en de dreiging volledig in kaart is gebracht, gemitigeerd en afgeweerd, kan de bedrijfsvoering weer worden hervat.
Een bekend voorbeeld is de cyberaanval op VDL Nedcar in 2021. Hierbij wisten aanvallers met gijzelsoftware (ransomware) de productie volledig stil te leggen. De IT-teams hadden grote moeite om de systemen tijdig te herstellen, wat leidde tot aanzienlijke financiële én reputatieschade. Meer hierover lees je in het volledige artikel op NOS.
Verkenning
Cybercriminelen maken niet altijd direct misbruik van kwetsbaarheden om data te stelen of schade aan te richten. In veel gevallen zetten ze eerst een verkenningsfase op. Zodra ze via een kwetsbaarheid toegang krijgen, installeren ze zogeheten “achterdeurtjes” (backdoors) in je netwerk en systemen.
Via deze verborgen ingangen kunnen ze ongemerkt en voor langere tijd je organisatie bespioneren. Ze brengen in kaart hoe je IT-infrastructuur is opgebouwd, welke systemen en accounts interessant zijn, en zoeken naar zwakke plekken die ze later gericht kunnen aanvallen. Deze stille aanwezigheid maakt het risico extra groot — vaak weet je als organisatie niet eens dat er al iemand binnen is.
Wat is een CVE?
Op dit moment zijn er wereldwijd honderdduizenden bekende kwetsbaarheden geregistreerd. Om overzicht te houden en deze kwetsbaarheden op een uniforme manier te kunnen beschrijven en beoordelen, is er een gestandaardiseerd systeem nodig.
Daarom bestaat het CVE-programma (Common Vulnerabilities and Exposures) — een internationale standaard die elke kwetsbaarheid een unieke code geeft. Zo kunnen organisaties wereldwijd op dezelfde manier communiceren over specifieke kwetsbaarheden.
Daarnaast wordt vaak gebruikgemaakt van het bijbehorende CVSS-scoringssysteem om de ernst van een kwetsbaarheid te meten. Dit helpt bedrijven om prioriteit te geven aan de meest risicovolle kwetsbaarheden.
Waarom CVE belangrijk is voor bedrijven
Het CVE-systeem biedt in één oogopslag inzicht in de ernst, het risico en de impact van een kwetsbaarheid, dankzij het CVSS-scoringssysteem.
Met behulp van kwetsbaarheidsmanagementsoftware kunnen bedrijven snel identificeren welke kwetsbaarheden zij in hun systemen hebben en welke CVE-codes hieraan gekoppeld zijn. Dit geeft organisaties helder inzicht in de risico’s waarmee ze te maken hebben, zodat zij gericht acties kunnen ondernemen om deze kwetsbaarheden te mitigeren of te verhelpen.
Hier vind je een overzicht van verschillende kwetsbaarheidsmanagementsoftware, beoordeeld en vergeleken door Gartner.
Conclusie: waarom kwetsbaarheden serieus genomen moeten worden
IT-kwetsbaarheden zijn zwakke plekken in systemen, software en configuraties die hackers kunnen misbruiken. Voor het MKB vormen deze kwetsbaarheden een groot risico, omdat ze ongeautoriseerde toegang kunnen geven tot gevoelige data en bedrijfsprocessen.
Kwetsbaarheden kunnen uiteenlopen van verouderde software en besturingssystemen tot onveilige configuraties. Veel organisaties missen het inzicht en de tools om deze bedreigingen tijdig te herkennen en te mitigeren.
De gevolgen van misbruik variëren van datalekken en bedrijfsonderbrekingen tot langdurige spionage via verborgen achterdeurtjes. Bekende voorbeelden uit Nederland, zoals het datalek bij Gemeente Eindhoven en de ransomware-aanval op VDL Nedcar, laten zien hoe ernstig deze risico’s kunnen zijn.
Om overzicht te houden in de enorme hoeveelheid kwetsbaarheden, maakt de IT-wereld gebruik van het CVE-programma. Dit geeft elke kwetsbaarheid een unieke code en maakt het mogelijk om via het CVSS-scoringssysteem de ernst en impact te bepalen. Zo kunnen bedrijven prioriteiten stellen en gerichte maatregelen nemen met behulp van kwetsbaarheidsmanagementsoftware.
Kortom, inzicht in en beheer van IT-kwetsbaarheden is essentieel voor de veiligheid en continuïteit van jouw organisatie.
Volgende stap
Weet je niet zeker of je voldoende inzicht hebt in hoe jouw organisatie omgaat met IT-kwetsbaarheden? Of heb je nog geen actie ondernomen en weet je niet welke stappen je het beste kunt zetten?
Neem dan vrijblijvend contact met ons op. Wij helpen jou en je organisatie graag op weg naar een betere en veiligere IT-omgeving.
